Milli İstihbarat Teşkilatı (MİT), ABD, Almanya, Polonya, Slovenya, Norveç, Rusya ve Belarus cezaevlerinde bulunan 26 kişinin karşılıklı değişimini içeren son dönemin en geniş kapsamlı takas operasyonuna imza attı.
Operasyon kapsamında, 2’si çocuk 10 rehinenin Rusya’ya, 13 rehinenin Almanya’ya, 3 rehinenin de ABD’ye nakli sağlandı.
SON YILLARIN EN KAPSAMLI REHİNE DEĞİŞİMİ
Bu operasyon, son yıllarda ABD, Rusya ve Almanya arasında gerçekleşen en geniş kapsamlı rehine değişimi olarak tarihe geçti, operasyonun diyalog kanallarının kurulması MİT tarafından sağlandı.
İstihbarat diplomasisini etkin şekilde kullanan MİT’in organizasyonu ile Temmuz 2024’te taraflar Türkiye’de bir araya getirildi.
ABD, Almanya, Polonya, Norveç, Slovenya ile Rusya ve Belarus’ta cezaevinde bulunan Batı ülkeleri vatandaşları ile Rusya vatandaşları arasında gerçekleştirilecek takas faaliyetinin müzakereleri yapıldı.
MİT, müzakerelerin başından sonuna kadar arabuluculuk faaliyetini başarıyla yürüttü.
Tüm tarafların uzun süredir istediği ve yerel basınlarında yankı uyandıran önemli isimler takas kapsamında değişime konu oldu.
Bu kişiler arasında Rusya’da cezaevinde bulunan The Wall Street Journal muhabiri Evan Gershkovich ile ABD Deniz Piyadesi Paul Whelan, Belarus’ta cezaevinde bulunan Almanya vatandaşı paralı asker Rico Krieger, Rus muhalif İlya Yashin ve Almanya’da cezaevinde bulunan FSB subayı Vadim Krasikov gibi kamuoyunda adı sıkça duyulan isimler yer aldı.
OPERASYONU MİT YÖNETTİ
Ankara’da, 7 ayrı ülke arasındaki takas operasyonu, müzakere sürecinin en başından, takasların gerçekleştirildiği son ana kadar MİT tarafından yönetildi.
Takas faaliyetinin bütün güvenlik önlemleri, lojistik planlamaları ve ihtiyaçları MİT tarafından karşılandı, yine taraflar arasındaki iletişim ve koordinasyon da MİT üzerinden sağlandı.
Bu çerçevede, takasın gerçekleştiği Ankara’da, rehinelerin değiş-tokuşu MİT’in kontrolünde yapıldı.
Takas yapılacak rehine sayısının çok olması nedeniyle şahısların tamamı MİT personelleri gözetiminde uçaklardan alınarak güvenli alanlara intikal ettirildi.
Taraf ülkelerin tasdik işlemlerinin tamamlanması, rehinelerin sağlık kontrolleri ve talep edilen diğer ihtiyaçların karşılanması sonrasında rehineler gidecekleri ülkelerin uçaklarına MİT’in onayı ve talimatlarıyla yerleştirildi. Taraf ülkelerin uçaklarının dönüşü de yine MİT’in onayıyla gerçekleştirildi.
BIDEN’DAN TEŞEKKÜR
ABD Başkanı Biden ile Dışişleri Bakanı Blinken, MİT’in yönettiği ve Ankara’da gerçekleşen takas operasyonuna ilişkin yazılı birer açıklama yaptı.
Biden, açıklamasında, 3 Amerikan vatandaşı ile bir Yeşil Kart sahibi toplam 4 kişinin “Rusya’da haksızca tutuldukları cezaevinden” evlerine döneceklerini ve bundan büyük mutluluk duyduklarını belirtti.
İsimleri Paul Whelan, Evan Gershkovich, Alsu Kurmasheva ve Vladimir Kara-Murza olan kişilerin serbest kalacak olmasından dolayı emeği geçen ülkelere ayrıca teşekkür eden Biden, “Bu zor ve kompleks müzakereler boyunca bu sonuca ulaşmak için Türkiye, Almanya, Polonya, Slovenya ve Norveç gibi müttefiklerimize müteşekkirim.” ifadesini kullandı.
ABD Dışişleri Bakanı Blinken da “Bu anlaşmayı mümkün kılan bir grup müttefikimiz Almanya, Polonya, Norveç ve Slovenya’ya müteşekkiriz. Türk hükümetine de bu kişilerin ABD ve Almanya’ya güvenli şekilde dönüşü için yer sağladığı ayrıca teşekkür ediyoruz.” açıklamasında bulundu.
BIDEN, BEYAZ SARAY’DA DA AÇIKLAMA YAPTI
ABD Başkanı Biden, daha sonra Beyaz Saray’da kameraların karşısına geçerek canlı yayında söz konusu takas anlaşmasını değerlendirdi.
Biden, Rusya’da “haksız yere cezaevinde tutulduklarını” söylediği 4 Amerikalının serbest bırakılmasından dolayı çok mutlu olduklarını, bu konuda emeği geçen herkese ve tüm ülkelere çok minnettar olduklarını belirterek, şöyle devam etti:
“Bugün onların hepsi Rusya’dan ayrıldı, erken saatlerde Türkiye’ye uçtu ve kısa süre sonra evlerine dönecekler. Bu, aileleri için inanılmaz bir hafifleme ve rahatlama. Bu anlaşmayı mümkün kılan şey diplomasi ve dostluk başarısıdır. Birçok ülke bu işe katkı verdi. Benim ricam üzerine zor ve kompleks müzakerelere katıldılar. Bu ülkelere şahsen tekrar teşekkür ediyorum. Bir kez daha onlara teşekkür ediyorum.”
Biden, bu anlaşmayla Rusya’nın toplam 16 tutukluyu serbest bıraktığını ve bu kişilerden 4’ünün Amerikalı, 5’inin Alman ve 7’sinin de Rus olduğunu ve bunlardan 4’ünün Rus muhalif Aleksey Navalnıy hareketiyle ilgili kişiler olduğunu belirtti.
Anlaşmanın uzun müzakereler ve zorlu bir süreç gerektirdiğini kaydeden Biden, “Bu anlaşma müttefiklerimiz olmadan mümkün olmazdı. Almanya, Polonya, Slovenya, Norveç ve Türkiye. Hepsi de harekete geçti ve bize destek oldu.” dedi.
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’le görüşüp görüşmeyeceği yönündeki bir soruya yanıt veren Biden, “Şu anda Putin’le görüşmeye ihtiyacım yok.” diye konuştu.
Biden, bu anlaşmanın ABD ile Rusya arasındaki ilişkilerin kısmen de olsa düzelmesine katkı verip vermeyeceği sorusuna ise “Umalım da öyle olsun.” diye karşılık verdi.
“TÜRKİYE’YE ÇOK MİNNETARIZ”
ABD Ulusal Güvenlik Danışmanı Sullivan, Beyaz Saray’da bir grup gazeteciye telekonferans yoluyla verdiği brifingde, MİT’in yönettiği takas operasyonunu değerlendirdi.
Sullivan, Almanya, Slovenya, Norveç ve Polonya’nın da dahil olduğu anlaşmanın ABD ile Rusya arasındaki en büyük tutuklu takası anlaşmalarından biri olarak kayıtlara geçeceğini söyledi.
Norveç, Slovenya, Polonya ve Almanya’da tutuklu olan Rusların da anlaşmaya dahil edilmesiyle geniş bir takas operasyonunun mümkün hale geldiğini belirten Sullivan, “Bu anlaşmayı mümkün kılan hayati lojistik desteği sağladığı için Türkiye’ye çok minnettarız.” dedi.
News
